Als je meer kinderen hebt, kom je nu waarschijnlijk handen tekort. Hoe organiseer ik de verschillende niveaus aan één keukentafel. Hoe ga ik om met mijn peuter of baby die zich niet houdt aan stilte-tijd of schema’s? Een paar tips:
Het handigst is om het zelfstandigste kind het eerst aan het werk te helpen. Hoe ouder kinderen worden, hoe zelfstandiger ze zijn en hoe langer ze geconcentreerd kunnen werken.
Wil je met zijn allen de dag starten, geef jouw jongste(n) eerst een simpel werkje. Een tekenopdracht of een zin naschrijven. Dan heb jij de tijd jouw oudste op te starten.
Wat doe je met het opstarten? Kijk samen naar wat er vandaag moet gebeuren en of er nieuwe dingen zijn die uitleg nodig hebben. Dan kan de oudste aan de slag.
De jongste heeft de meeste hulp nodig en kan ook minder lang achter elkaar geconcentreerd werken, daarom is het handig die als laatste op te starten. Als die ook aan het werk is, ga je een hulprondje maken: Even bij je oudere kinderen kijken hoe het gaat: Zijn er vragen? Zijn ze lekker bezig? En wie weet is er dan wel tijd voor een kopje thee.
Spreek van te voren af hoe ze jouw hulp kunnen in”roepen” en wat ze kunnen doen als ze klaar zijn. Zo wordt de werksfeer niet verstoord. Vertel ook van te voren dat als je iemand helpt, je niet gestoord kan worden.
Kinderen vanaf groep 5 kunnen steeds beter zelfstandig werken. Het is de vraag of je die niet helemaal los moet laten na het opstarten. Zelf taken leren plannen, verantwoordelijkheid nemen, zelf nakijken. Je kunt ermee experimenteren, kijk gewoon wat werkt.
Hoe om te gaan met de kleinste stoorzenders (de kinderen van onder de 4). Bij ons werkt het om het onderwijs in tweeën te delen. ‘s Ochtends rekenen; dit doet mijn dochter vrij zelfstandig. En in het begin van de middag als de kleinste slaapt; doen we samen taal. Als ik in de ochtend het rekenen opstart, zet ik mijn dreumes aan de keukentafel met een “werkboek” (zappelin vakantieboek) en een pen. Zij doet alles na en daar kan ik nu handige gebruik van maken. Als mijn oudste aan het werk gaat, zorg ik voor rust om haar heen, ik neem mijn jongste mee naar buiten.
Zo zijn we elke werkdag ongeveer een uur aan het rekenen en een uur aan het lezen, schrijven en spellen. Ik sluit de schooldag altijd af met voorlezen. Ik lees de typische vrijeschool vertelstof voor. Die verhalen passen zo prachtig bij de leeftijd en ontwikkeling van het kind. Het is smullen voor ons allebei.
En de rest? Al het andere onderwijs ontstaat vanzelf met wat we tegenkomen in de wereld. De vragen van je kind komen vanzelf. Het enige wat je hoeft te doen is die beantwoorden, soms iets samen opzoeken of iets samen doen. Begin een moestuintje. Het is nu de perfecte tijd om zaadjes te ontkiemen. Laat de plantjes in pot groot groeien en als ze ongeveer 15 cm zijn, kun je ze in de aarde zetten of in een grote pot op het balkon. En dan elke dag kijken naar hoe het groeit, de plantjes verzorgen, watergeven, onkruid wieden en uiteindelijk eten.
Ook thuisonderwijs moet groeien. Je gaat vanzelf ontdekken wat werkt en wat niet werkt. Dus geef het even. Het heeft mij heel erg geholpen om mijn dochter te vragen hoe zij denkt dat het werkt. Zij kan mij het heel helder uitleggen: Ze moet eerst rekenen, want ‘s ochtends is haar rekenhoofd aan en haar taalhoofd slaapt nog. Tja dan kan ik denken we starten elke dag met lezen, want dat heeft oefening nodig, maar dat heeft geen enkele zin. Dat levert alleen maar strijd op.
Wat ik nog wil onderstrepen. Je bent ouder en geen leraar. Ze maken echt meer drama bij jou dan ze ooit in de klas zouden doen. Want ze zijn veilig thuis en daar kun je dat gewoon doen. Begin geen strijd, maar ga samen op zoek naar wat werkt. Hou het simpel en blijf dicht bij je kind.